અમદાવાદ પ્લેન ક્રેશની એએઆઈબીની તપાસનો પ્રાથમિક રિપોર્ટ જાહેરઃ ઘેરૃ બનતું રહસ્ય

Author: નોબત સમાચાર

અમદાવાદ પ્લેન ક્રેશની એએઆઈબીની તપાસનો પ્રાથમિક રિપોર્ટ જાહેરઃ ઘેરૃ બનતું રહસ્ય

તોડફોડની સંભાવના ઓછીઃ ફેડરલ એવિએશન એડમિનિસ્ટ્રેશન-અમેરિકાની વર્ષ-૨૦૧૮ની સલાહ અવગણાઈ? ૨૬૦ના મૃત્યુનું જવાબદાર કોણ?

નવી દિલ્હી તા. ૧૨ઃ અમદાવાદ વિમાન દુર્ઘટના પછી એએઆઈબીનો પ્રાથમિક તપાસ રિપોર્ટ બહાર આવ્યો છે. એએઆઈબીનો આ તપાસ અહેવાલ શુક્રવાર-શનિવાર રાત્રે ૧ વાગ્યા પછી જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો. આ રિપોર્ટ સૂચવે છે કે એન્જિન બંધ થવાનું કારણ કોઈ ટેકનિકલ ખામી અથવા સિસ્ટમમાં સમસ્યા હોઈ શકે છે. એએઆઈબીએ એમ પણ કહ્યું કે પ્રારંભિક તપાસમાં વિમાનમાં કોઈ કાવતરૃં કે તોડફોડના કોઈ સ્પષ્ટ પુરાવા મળ્યા નથી. જો કે, હજુ ડિટેઈલ તપાસ પછી વિગતવાર રિપોર્ટ જાહેર કરાશે.

તા. ૧૨ જુન ૨૦૨૫ના અમદાવાદથી લંડન જતી એર ઈન્ડિયાની ફલાઈટ ૧૭૧ ક્રેશ થઈ ગઈ હતી. આ ભયાનક અકસ્માતમાં વિમાનમાં સવાર ૨૪૨ લોકોમાંથી ૨૪૧ લોકોના મોત થયા હતાં. તે ઉપરાંત ૧૯ અન્ય સ્થાનિક લોકોના પણ જીવ ગયા હતા. હવે આ વિમાન દુર્ઘટનાનો પ્રારંભિક તપાસ અહેવાલ બહાર આવ્યો છે. એએઆઈબીનો આ તપાસ અહેવાલ શુક્રવાર-શનિવાર રાત્રે ૧ વાગ્યા પછી જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો.

રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે અકસ્માત પછી થ્રસ્ટ લિવર (જે એન્જિન પાવરને નિયંત્રિત કરે છે) નિષ્ક્રિય સ્થિતિની નજીક મળી આવ્યા હતા., પરંતુ બ્લેક બોકસ ડેટા દર્શાવે છે કે અથડામણ સમયે આ લિવર આગળની સ્થિતિમાં હતાં.

તપાસમાં રહેલી એક મોટી શંકા પણ હવે દૂર થઈ ગઈ છે. રિપોર્ટમાં સ્પષ્ટતા કરવામાં આવી છે કે ટેકઓફ સમયે, ફલેપ સેટિંગ (૫ ડિગ્રી પર) અને લેન્ડિંગ ગિયર લીવર પોઝિશન (નીચે) એકદમ સામાન્ય અને ધોરણ મુજબ હતી. એએઆઈબીએ એમ પણ કહ્યું કે પ્રારંભિક તપાસમાં વિમાનમાં કોઈ કાવતરૃં કે તોડફોડના કોઈ સ્પષ્ટ પુરાવા મળ્યા નથી. છતાં આ અંગે ડિટેઈલ તપાસ થઈ રહી છે.

એએઆઈબી ના ૧૫ પાનાના અહેવાલમાં આ દુર્ઘટના પાછળ એક અત્યંત ગંભીર બેદરકારી સામે આવી છે, જેણે અનેક સવાલો ઊભા કર્યા છે. અહેવાલમાં ૨૦૧૮ ની ફેડરલ એવિએશન એડમિનિસ્ટ્રેશન સ્પેશિયલ એરવર્થિનેસ ઇન્ફોર્મેશન બુલેટિન (એસએઆઈબી) નો ઉલ્લેખ છે, જેમાં ફ્યુઅલ કંટ્રોલ સ્વિચ લોકિંગ મિકેનિઝમની સંભવિત સમસ્યાઓ દર્શાવવામાં આવી હતી. આ ઘટક બોઇંગ ૭૮૭-૮ વિમાનમાં પણ હાજર હતું. જોકે, એફએએ એ આ મુદ્દાને ફરજિયાત એરવર્થિનેસ ડાયરેક્ટિવ જારી કરવા માટે પૂરતો ગંભીર ગણ્યો ન હતો, અને એર ઇન્ડિયાએ આ સલાહકારી બુલેટિનમાં ભલામણ કરેલા નિરીક્ષણો કર્યા ન હતા.

આ વિમાનનું થ્રોટલ કંટ્રોલ મોડ્યુલ ૨૦૧૯ અને ફરીથી ૨૦૨૩ માં બદલવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ આ બદલીઓ ફ્યુઅલ કંટ્રોલ સ્વિચ સમસ્યાઓ સાથે સંબંધિત ન હતી, અને ૨૦૨૩ થી કોઈ સંબંધિત ખામીઓ નોંધાઈ ન હતી. ભલે આ અવગણના નિયમનકારી ભંગ ન હોય, તેમ છતાં અંતિમ તપાસ અહેવાલમાં (જે એક વર્ષમાં અપેક્ષિત છે) તેની વધુ ઝીણવટભરી તપાસ થઈ શકે છે. શું એફએએની 'બિન-ફરજિયાત' ગણીને અવગણેલી એક નાનકડી સલાહ જ ૨૬૦ નિર્દોષ લોકોના મૃત્યુનું કારણ બની? આ સવાલનો જવાબ સંપૂર્ણ તપાસ પછી જ મળશે.

એએઆઈબી એ પુષ્ટિ કરી છે કે ક્રેશ સમયે વિમાન તકનીકી રીતે એરવર્થી હતું. તેનું એરવર્થિનેસ રિવ્યુ સર્ટિફિકેટ (એઆરસી) ૨૨ મે, ૨૦૨૫ થી ૨૩ મે, ૨૦૨૬ સુધી માન્ય હતું. છેલ્લી મોટી જાળવણી તપાસ (એલ૧-૧ અને એલ૧-૨) ૩૮,૫૦૪ ફ્લાઇટ કલાકો અને ૭,૨૫૫ સાયકલ પર કરવામાં આવી હતી. આગામી મુખ્ય ડી-ચેક, એક વ્યાપક માળખાકીય નિરીક્ષણ, ડિસેમ્બર ૨૦૨૫ માટે નિર્ધારિત હતું, જે દર્શાવે છે કે વિમાન તેના પ્રમાણિત જાળવણી ચક્રમાં હતું.

આ ઉપરાંત, બંને એન્જિન તાજેતરમાં જ ઇન્સ્ટોલ કરવામાં આવ્યા હતા ડાબું એન્જિન ૧ મે, ૨૦૨૫ ના અને જમણું એન્જિન ૨૬ માર્ચ, ૨૦૨૫ ના રોજ. આનાથી એન્જિન નિષ્ફળતાની સંભાવના ઘટી જાય છે, જે આ રહસ્યને વધુ ગૂંચવે છે. જો વિમાન તકનીકી રીતે સંપૂર્ણપણે સક્ષમ હતું, તો પછી 'ઇંધણ કટઓફ' જેવી ઘટના શા માટે બની? આ પ્રશ્ન ઉડ્ડયન સુરક્ષા નિષ્ણાતો માટે એક મોટો પડકાર છે.

એએઆઈબી એ અહેવાલ આપ્યો છે કે ભંગાર પુનઃપ્રાપ્તિ કામગીરી પૂર્ણ થઈ ગઈ છે અને વિમાનનો કાટમાળ વધુ વિશ્લેષણ માટે એરપોર્ટ નજીકના સુરક્ષિત સ્થળે ખસેડવામાં આવ્યો છે. એજન્સીએ જણાવ્યું હતું કે, *બંને એન્જિન પાછા મેળવીને એક હેંગરમાં અલગ રાખવામાં આવ્યા છે.* *વધુ તપાસ માટે રસ ધરાવતા ઘટકોને પણ ઓળખીને અલગ કરવામાં આવ્યા છે.*

એર ઇન્ડિયાએ એએઆઈબીના પ્રાથમિક અહેવાલને સ્વીકારી લીધો છે અને અસરગ્રસ્ત પરિવારો માટે તેના સમર્થનની પુષ્ટિ કરી છે, જોકે ચાલી રહેલી તપાસને કારણે તકનીકી વિગતો પર ટિપ્પણી કરવાનો ઇનકાર કર્યો છે. બોઇંગે પણ તપાસમાં સંપૂર્ણ સહયોગ આપવાનું વચન આપ્યું છે.

આ ઘટના ભારતના ઉડ્ડયન ઇતિહાસમાં એક કાળો અધ્યાય બની રહેશે. શું આ પ્રાથમિક તારણો અંતિમ સત્યનો સંકેત આપે છે, કે પછી આ દુર્ઘટના પાછળ વધુ કોઈ ચોંકાવનારી હકીકતો છુપાયેલી છે? સમગ્ર વિશ્વની નજર હવે આ તપાસના અંતિમ તારણો પર છે, જે ભવિષ્યમાં ઉડ્ડયન સલામતીના ધોરણોને કઈ રીતે અસર કરશે તે જોવું રસપ્રદ રહેશે.

જો આપને આ પોસ્ટ ગમી હોય તો શેર કરો...